Als ik mensen vertel dat ik uitvaartfotograaf ben, dan valt er vaak een stilte of ik krijg de opmerking: dat doe je toch niet?! Toch merk ik dat het taboe rond de dood, rouw en verlies steeds minder wordt. Gelukkig maar, want ik geloof dat de dood en afscheid nemen bespreekbaar zouden moeten zijn. Uitvaartfotografie kan daarbij een prachtig gereedschap vormen.
Herinnering
Vroeger was het helemaal zo gek niet om een overleden naaste te fotograferen. Toen in 1839 de fotografie werd uitgevonden, werd het voor meer mensen haalbaar om een afbeelding van een overledene te krijgen als herinnering aan die persoon. Eerder was men aangewezen op een schilder die een portret schilderde en dat was een dure aangelegenheid.
Omdat ook een foto nog best duur was voor een gemiddeld gezin, was een postmortale foto vaak het enige portret wat men uiteindelijk had om een geliefde naaste te herinneren. De oudste postmortale foto’s waren meestal van dichtbij genomen foto’s van het gezicht of van het hele lichaam, maar meestal niet in een doodskist. De dode werd op zijn best gefotografeerd, alsof hij sliep. Soms werd de dode geposeerd alsof hij nog in leven was: zittend op de bank of met andere nog levende familieleden. De fotograaf tekende dan op de afdruk geopende ogen en bracht een roze kleur aan op de wangen. De postmortale fotografie bereikte zijn hoogtepunt rond de 19e eeuw.
Gek genoeg werden er in de loop van de 20e eeuw, toen er camera’s op de markt kwamen die voor iedereen betaalbaar waren, steeds minder foto’s gemaakt van overledenen. Er heerste een hele tijd een taboe op alles wat met de dood te maken had. Tegenwoordig leggen we alles vast en gaan sommigen zelf zo ver dat ze selfies posten op social media met een overleden naaste. Dat gaat ook voor mij wat ver.
Verwerking van verlies
Maar waarom kiezen mensen dan toch steeds meer voor afscheidsfotografie? Ik ben ervan overtuigd dat foto’s een makkelijke aanleiding vormen om een gesprek aan te gaan. Dat kan een gesprek zijn over het verdiet en de verwerking van het verlies, maar het kan zeker ook een gesprek zijn waarbij mooie herinneringen over de overledenen kunnen worden gedeeld. En daar doe ik het voor.
Als je eens met mij van gedachten wilt wisselen over uitvaartfotografie, of je het nou op korte termijn nodig denkt te hebben of niet, neem dan gerust contact met me op.